Stamppot gelukt

Eindelijk heb ik de samenstelling en bereidingswijze gevonden van een Surinaamse stamppot, waarmee ik in de beste kringen voor de dag kan komen!
Het heeft een tijdje geduurd, ja. Want als ik weer eens een verkeerde inschatting had gemaakt en met lange tanden mijn eigen product had weggewerkt, stond ik niet te trappelen om onmiddellijk weer mezelf op de proef te stellen, laat staan gasten in een volgend experiment mee te slepen.
Stamppot maken werd al kort na mijn toetreden tot het Hollandse contingent gelukzoekers in dit land een integratieproject op zich. De witte rijst kwam mijn neus uit en pasta, ach, die wilde ik óók wel eens afwisselen met iets anders. En dan denk je met mijn achtergrond toch gauw aan de trits aardappelen, groente, vlees.
Over aardappelen hoefde ik niet moeilijk te doen. Het is geen lokaal product, omdat naar men zegt het klimaat zich er niet voor leent, maar wel overal – lees: in elke Chinese super – verkrijgbaar. In een en dezelfde variant: ergens tussen vast en kruimig in, niet geweldig van smaak maar – niet onbelangrijk – met een kortere kookduur dan ik in Nederland gewend was.
Wat vlees betreft koos ik als parttimevegetariër, dus niet al te kieskeurig, voor (runder)gehakt. Ook goed te krijgen, hier in de stad althans, en wél een lokaal product, dus best te betalen. De orthodoxe stamppotliefhebber zal hier ongetwijfeld bezwaar tegen maken, maar sinds ik mijn kinderen spruitjes heb leren eten door die heel goed te vermengen met aardappelen en gehakt, is dat mijn favoriete soort vlees als het om stamppot gaat.
Het meest complexe bestanddeel is de groente. Omdat stamppot met rauwe andijvie ooit een van mijn favorieten was en de bladgroente in Suriname buitengewoon gevarieerd is, werd dat mijn uitgangspunt. Ik geloof dat ik begonnen ben met tajerblad, toen ik nog – met een vierpitsgasfornuis – in noord (Morgenstond) woonde. In ieder geval was mijn eerste grote les dat je moet oppassen met stelen, die doorgaans – in tegenstelling tot blaadjes en bladeren moeilijk te verwerken en te verteren zijn. Dat zie je namelijk vaak niet op het eerste gezicht, bij de koop. Tajerblad ging me trouwens tegenstaan, naarmate ik het overal in de stad zag groeien en bloeien, tussen allerhande troep of op de rand van een gore afwatering. En bij de bossen op de markt staat echt niet  waar ze geplukt zijn.

Vandaar dat ik nog een aantal andere lokale bladgroentes heb uitgeprobeerd, tot ik een keer van een vriendin met een moestuin een maaltje ‘spinazie’ meekreeg. Een kind kon de was doen. Wel even apart wokken, want deze soort is  steviger dan de tere malse blaadjes van de groenteboer in NL. Zo werd spinazie de basis van mijn stamppotten, maar niet voorgoed.
Want zeer onlangs  – nota bene in een luxe supermarkt die bulkt van de  peperdure geïmporteerde levensmiddelen – viel mijn oog op een aantal naamloze plastic zakken met een afgewogen hoeveelheid groene blaadjes en toebehoren. Ik schoot de enige andere bezoeker in  mijn naaste omgeving aan met de vraag wat het was en wat ik ermee moest. En kreeg niet alleen een alleszins toereikend antwoord, maar voelde ook op mijn klompen aan dat dit niet fout kon gaan.
Klaroen heette deze bladgroente. Het woord alleen al! Ze hoefde niet gewokt of gekookt te worden, ook niet gehakt of gesneden, maar slechts even ondergedompeld in ‘goed heet water’. En, inderdaad, het werkte. Dit was nog lekkerder dan die spinazie en ik vermoedde dat het vooral kwam door de steeltjes, die nu eenmaal een andere beet hebben dan blaadjes.

Voor het gemak zet ik de hoofdzaken even op een rij, uitgaande van een maaltijd voor twee volwassen eters:
1) zet water op voor een kilo aardappelen;
2) was zeker een pond klaroen in koud water, laat uitlekken;
3) breng apart water aan de kook, stort de klaroen uit het vergiet in de pan en wacht even tot het water opnieuw kookt, voordat je de groente afgiet en weer laat uitlekken;
4) kook de aardappelen gaar, giet ze af en zet ze nog even op om goed droog te koken;
5) stamp de aardappelen fijn, met een klontje boter, melk (niet te veel, in afwachting van de klaroen) en een royaal snufje nootmuskaat;
6) voeg de groente toe en stamp die goed door elkaar met de aardappelen;
7) bak ondertussen, eventueel met een gesnipperd uitje, drie tot vier ons gehakt goed door (tot het rul is), voeg dat met de aanhangende jus toe aan het mengsel van aardappelen en groente en stamp tenslotte alles geduldig door elkaar.