Blog post

Meisje, vrouw, anders (2019) van Bernardine Evaristo zal me nog lang heugen als een weergaloze caleidoscoop waarin vrouwen het volle pond krijgen en als ik van de vele personages een naam onthoud, zal het Penelope zijn. Die komt op het eind, als 80-jarige, tot een bijzondere ontdekking op grond van de volgende lijst:

Europa

Scandinavië 22%

Ierland 25%

Groot-Brittannië 17%

Europees-Joods 16%

Iberisch Schiereiland 3%

Finland/Noordwest-Rusland 2%

West-Europa 2%

Afrika

Ethiopië 4%

Zuid-Soedan 1%

Kenia 1%

Eritrea 1%

Soedan 1%

Egypte 1%

Nigeria 1%

Ivoorkust/Ghana 1%

Kameroen/Congo 1%

Centraal-Afrikaanse jagers-verzamelaars 1%

Ze had zich namelijk door haar dochter laten vertellen dat je door middel van een DNA-test meer te weten kon komen over je afstamming. Haar leven lang had ze zich Brits gevoeld, maar dat bleek  niet overeen te stemmen met wie ze echt was, volgens de wetenschap. Nota bene 13% Afrikaans!

De lijst heeft, vind ik, de zeggingskracht van … Lees het volledige stuk

“Ik zou zo graag willen weten wanneer ik weer gewoon kan lopen.”

Het is woensdagmiddag, kort voor de kerst, op het buitenterras van haar huis, met uitzicht op de straat. De coördinator van het project die me heeft voorgesteld is vertrokken, de dochter moest terug naar haar werk en de hulp voor dag en nacht zit binnen.    

Vrijwilligers gezocht voor ouderen die verlegen zitten om persoonlijk contact… Sinds ik dat artikel las, een paar weken geleden in de Amigoe, is het snel gegaan. Een telefoongesprek, kennismaking met de leiding en andere vrijwilligers, kort daarna al het bericht over een match. Een vrouw van in de tachtig, slecht ter been, beginnende Alzheimer.  

Ze zit, een beetje voorover gebogen, in een diepe  leunstoel en heeft me verteld dat ze een half jaar geleden is gevallen en niet meer op kon staan. Ze is als de dood dat … Lees het volledige stuk

Op 16 februari verspreidde het Openbaar lichaam Bonaire (OLB) een staatsiefoto van zes heren en een dame, coronabestendig neergezet op het smetteloos bordes van een   gemeentehuis stralend in de tropenzon, om de wereld te attenderen op ‘het zesde bestuursakkoordoverleg’. Tegelijk met een communiqué, dat diende als ‘voortgangsrapport’ waarover in een persconferentie vragen konden worden gesteld. 

Een memorabele dag, want al wat ook maar enigszins ‘politiek’ is pleegt zich op Bonaire af te spelen in achterkamertjes. Openbaarheid van bestuur wordt niet eens beleden, laat staan dat ernaar wordt gehandeld. En dat geldt evenzeer voor het OLB met zijn bestuurscollege onder leiding van gezaghebber Edison Rijna en diens 400 ambtenaren als voor de Rijksdienst Caribisch Nederland (RCN), waar tientallen takken en twijgen van de overzeese centrale overheid zich onledig houden en rijksvertegenwoordiger Jan Helmond de lakens uitdeelt.

Genoemd ‘bestuursakkoord’ werd in november 2018 door het OLB aangegaan met het Rijk voor een … Lees het volledige stuk

Na de bestseller Congo (2010) heeft David van Reybrouck met Revolusi opnieuw een sterk staaltje van speurzin en verbeeldingskracht ten beste gegeven. De bibliografie alleen al, met ruim 600 titels, tovert een hele bibliotheek te voorschijn en tel daar dan de interviews met ooggetuigen bij op, die een groot deel van het notenapparaat (1388) in beslag nemen. De vervlechting van die twee soorten bronnen heeft een meeslepend, verrassend, confronterend maar ook ontroerend verhaal opgeleverd over de grootste kolonie die het samenraapsel van Lage Landen aan de Noordzee, Nederland geheten, er ooit op na heeft gehouden.

De titel slaat op wat steeds meer historici de Indonesische revolutie zijn gaan noemen, naar analogie van de Franse, Russische en Chinese. Niet zo zeer vanwege de manier waarop ze zich heeft voltrokken als wel vanwege de grote invloed de ze heeft gehad op andere landen en volken waar het Europees kolonialisme nog hoogtij vierde. … Lees het volledige stuk

Voordat je er zelf midden in zit, heb je eigenlijk geen idee wat het betekent: ouder worden. Je staat er niet bij stil, bent er eigenlijk bang voor, zet je er tegen af of schuift het voor je uit. Tot de eerste gebreken zich aandienen en je de indruk krijgt dat je lijf je vijand is geworden en je geest een blok aan het been. Maar als je het uiteindelijk goed onder ogen durft te zien, word je weldra beloond met nieuwe ideeën, gevoelens en vergezichten. Hoe het precies werkt weet ik niet, maar het heeft in ieder geval te maken met het loslaten van vooroordelen en automatismen. 

De laatste tijd schoot me herhaaldelijk een favoriete variant van mijn  moeder zaliger te binnen op de volkswijsheid dat mensen het meest lijden onder het leed dat ze vrezen. De aanleiding leek me duidelijk: de paniek en het kuddegedrag als … Lees het volledige stuk

Tot voor kort kende niemand haar en hoewel ze het afgelopen jaar in Nederland in landelijke kranten de hemel in werd geprezen en prijkte op de longlist voor de Libris literatuurprijs, is het nog de vraag of ze werkelijk is doorgebroken. Ik bedoel de schrijver Anjet Daanje (1965) met haar roman De herinnerde soldaat, die me twee weken lang heeft beziggehouden. Een intellectuele en emotionele rollercoaster, spannend tot de laatste vier regels.  

Het was al raak toen ik het boek, na zijn lange transatlantische vlucht, zorgvuldig uitpakte. De soldaat op de voorkant: in vol ornaat en klaar voor de strijd, nog geen twintig, een helder gezicht met de zweem van een glimlach, tegen de achtergrond van donkere rookwolken en puinhopen van een verwoeste stad. De botsing tussen leven en dood in één oogopslag! Hoe vaak heb ik – later – dat beeld niet opnieuw tot me laten doordringen, wanneer … Lees het volledige stuk

Hoe honderden, zo niet duizenden, ingrediënten van een schijnbaar doodgewone dag, kunnen ‘samenspannen’ om je een nachtelijke cocktail te bereiden van schoonheid en rust,   onverwachte extase, orgasme waar geen einde aan komt.

Het was de vroege ochtend direct na de verjaardag van mijn zoon. Enkele dagen vóór Kerst. Tijdens het ontbijt had ik via de app contact gezocht om hem te feliciteren en opperde hij nog de mogelijkheid dat de dag ook voor mij geluk in petto had.  

Met de zon half hoog en de wind, parallel aan de landingsbaan, stijf tegen ging het richting haven. De security guard die me begeleidde tot aan de loopplank en het hagelwitte bemanningslid van de Zr. Ms Groningen met de  groene nagellak dat afdaalde en niet te beroerd was om haar mailadres voor me op te schrijven. De afspraak in Bonaire Exclusief, bijgenaamd het makambapleintje, waar ik nog nooit was geweest … Lees het volledige stuk

Eindelijk kunnen we hier op Bonaire ook kennis maken met de Nederlandse speelfilm Buladó, die zich geheel op Curaçao afspeelt. Unaniem lovende recensies, een gouden kalf op het filmfestival in Utrecht en korte tijd later zelfs de Nederlandse inzending voor de Oscar ‘beste buitenlandse film’. De verwachtingen waren dan ook hoog gespannen, in de rode zaal van onze onvolprezen Empire Cinema. 

Het verhaal draait rond een meisje van elf, dat zich heel stoer voordoet –  met metaforen als afkeer van het schooluniform en de beginscene met jongens en motoren, die even een hoop lawaai maken en dan wegstuiven, om vervolgens niet meer in de film op te duiken – en wordt opgevoed door haar vader, een politieman met een auto, want haar moeder ligt op het kerkhof. De derde hoofdpersoon is een excentrieke opa, die zich een eigen wereld heeft geschapen waarin oude tradities voortbestaan en hij even gemakkelijk … Lees het volledige stuk

Beter laat dan nooit. Ik ben nu eenmaal behept met wat de Galliërs zo trefzeker l’esprit de l’escalier noemen, dus dan kun je soms een hele tijd nodig hebben om te begrijpen wat je is overkomen en wat je daarmee aan moet. 

Zo ook dit jaar, toen een – dacht ik – tamelijk doorsnee artiest zich op een mooie Pinksterdag in Amsterdam plotseling ontpopte als een Amerikaanse missionaris die korte metten wilde maken met de ook door mij teer beminde Zwarte Piet. Akwasi, ja. Ik was me weliswaar bewust van zijn Ghanese afkomst, maar hij rapte toch gewoon in het Nederlands en was hij geen geziene gast bij zowel de commerciële als de publieke omroep? Vanwaar dan die bloeddorstige toon? Het leek het knechtje van Bouterse wel. 

Op zich was het geen verrassing dat brave burgers aan de Noordzee, met niet te veel levenservaring dan wel algemene ontwikkeling, … Lees het volledige stuk

Ook voor de luchtvluchteling, van de gelijknamige website, kwam Corona dit jaar als een donderslag bij heldere hemel. Zo zat hij half maart, op een terras pal achter de haven temidden van een verse lading cruisetoeristen, rustig bij te praten met de oppositieleider in de raad, zo was opeens de staat van beleg afgekondigd en stond gezaghebber Rijna op de voorplecht van zijn Metal Shark midden in de baai om de ene oceaanreus na de andere het aanmeren te beletten.

Een vreemde ziekte die zich, als een ongeleid én in kracht toenemend projectiel, vanuit China via Europa ook richting Zuid-Amerika bewoog. In een gewoon land kon je daar misschien voor weglopen, maar wat moest je op een eiland als dit? 

Al met al kon hij terugkijkend op zijn leven best tevreden zijn. Een fijne  jeugd in een provinciale hoofdstad, toen Nederland zich oprichtte uit ‘de oorlog’ en alles alleen maar … Lees het volledige stuk