Achtergronden

Het was opeens terug van weggeweest. Vier dagen na de operatie. Mijn lijf! 

Het deed ‘gewoon’ weer waar ik destijds constant op kon rekenen, zonder erbij stil te staan. Zoals een huiskat die vroeg in de ochtend, na langdurige afwezigheid zonder reden, op de stoep verschijnt en kopjes wil geven. 

Niet te geloven. Ik schreeuwde het uit. 

Het was niet de eerste keer dat ik getroffen werd door een   misverstand tussen lichaam en geest, maar omdat ik eerder met de schrik was vrijgekomen en de samenloop van omstandigheden deze keer nogal uitzonderlijk was geweest, kon ik mijn geluk niet op.

Voor zover ik kon nagaan, lag de oorsprong omstreeks een jaar geleden in mijn vorige woonplaats Bonaire, met als eerste alarm de felle bloeduitstorting in een Starbucks c.q. winkelcentrum met – nogal slecht aangegeven – centrale toiletruimte, kort voor mijn oogoperatie in een Arubaans ziekenhuis (5 mei). Ik schrok … Lees het volledige stuk

Mijn oudste herinnering aan oorlog als iets van grote groepen mensen die elkaar naar het leven staan, dateert van mijn kleutertijd, toen ik een keer mee mocht naar de haven van IJmuiden om een oom te verwelkomen bij diens thuiskomst uit een ver land. Een heel groot schip aan de kade, met allemaal schreeuwende mensen: ik zie nog de scherpe neus en grijns om zijn lippen en weet dat hij cadeautjes bij zich had. Al had ik op dat moment geen idee van politionele acties, laat staan van jonge mannen die hadden geweigerd daaraan deel te nemen. 

In algemene zin is mijn persoonlijke, emotionele en intellectuele, ervaring met oorlog vooral bepaald door de Koude Oorlog. Met als begin de Russische inval en opstand in Hongarije in 1956, toen ik in mijn nieuwe woonplaats Driehuis-Velsen getuige was van een stille tocht met fakkels, en als eind in 1989 de val … Lees het volledige stuk

Pas nadat ik – eind september – mijn informeel logeeradres in hartje Haarlem had verruild voor een recreatiepark tussen Alkmaar en de duinen, drong tot me door dat juist dit stuk platteland niet zo lang geleden heel wat voor me betekend had.   

Ik bedoel de Egmonden, met de kernen Binnen, Aan den Hoef en Aan Zee. Met name de eerste van de drie staat in mijn geheugen gegrift, omdat ik in 2004 voor het eerst een etmaal doorbracht in de St. Adelbertabdij en in de jaren 2008-2014 via haar oblatenvereniging en als hulpportier bij allerlei abdijzaken betrokken raakte. 

De wereld van abdijen en monniken, als langdurige èn invloedrijke subcultuur van het christendom, was me niet vreemd. Ze maakte deel uit van mijn opvoeding ten tijde van het Rijke Roomse Leven, toen ik me al op mijn elfde – naar het voorbeeld van een missionaris in Nieuw-Guinea – geroepen achtte tot … Lees het volledige stuk

Als de zorg – in medische zin – niet gepaard gaat met voldoende empathie, ben je als lijdend voorwerp in de aap gelogeerd. Daar ben ik de afgelopen weken meer dan ooit van doordrongen geraakt en niet alleen figuurlijk. Stap voor stap, zodat ik het aanvankelijk nauwelijks door had en ten slotte des te harder onderuit ging. 

Het begon in het begin van dit jaar, toen de poli oogheelkunde van ons ziekenhuis (Mariadal) besloot voor mij een verzoek om behandeling in te dienen bij een collegiale instelling op Aruba, het Instituto medico San Nicolas (ImSan). Na drie jaar wikken en wegen over oogaandoeningen en daaruit voortvloeiende klachten mijnerzijds, een reeks eindeloos herhaalde metingen, proeven en consulten van deskundigen van heinde  en ver, die me per saldo weinig hadden opgeleverd. 

Inzet van het verzoek aan het ImSan was een netvliesoperatie aan mijn linkeroog, waar een maculapucker was waargenomen als hoofdoorzaak van … Lees het volledige stuk

Als één onderdeel van het Nederlands regeringsbeleid   zich bij uitstek leent voor het motto pappen en nathouden, dan is het wel Koninkrijksrelaties (KR). Een benaming die – let wel – uitsluitend slaat op de hedendaagse verhouding tussen de staat Nederland aan de Noordzee en wat nog resteert van zijn overzeese gebiedsdelen. KR maakt met Binnenlandse Zaken deel uit van een en het zelfde ministerie. 

Niet voor niets klaagde prof. dr. Gert J. Oostindie onlangs, op 17 december, in zijn afscheidscollege als hoogleraar koloniale en postkoloniale geschiedenis aan de Universiteit van Leiden over een gebrek aan institutioneel geheugen. 

“Steeds weer nieuwe politici, ambtenaren en andere professionals die opnieuw het wiel uitvinden. Er wordt nauwelijks geïnvesteerd in kennisoverdracht. Zo komen we er nooit.” (Zie zijn verkorte versie in het Antilliaans Dagblad van  20 december.)

In die zelfde donkere dagen voor Kerstmis zat trouwens, op korte afstand daarvandaan, de premier van het land … Lees het volledige stuk

De heruitvinders van ongelijkheid als zorgwekkend thema zo niet het kernprobleem van deze tijd zijn te verdelen in twee kampen: zij die roepen dat ‘er nu maar eens een eind aan moet komen’ en geloven dat de mensheid op wonderbaarlijke wijze daartoe kan besluiten en zij die de realiteit van ongelijkheid tussen allerlei groepen en soorten mensen erkennen maar vinden dat die niet mag leiden tot ongelijke behandeling. 

Het eerste timmert het meest aan de weg, spreekt vooral tot de verbeelding van jongeren en schrikt anderen af vanwege zijn heftige toon en morele arrogantie. Interne conflicten zijn nooit ver weg, samenwerking met anderen leidt alleen maar af van het stralende doel.

Het andere zet meer zoden aan de dijk, omdat het geneigd is dieper te graven en niet te bang de hand in eigen boezem te steken en zonodig bakens te verzetten. Met als uitgangspunt dat mensen nu eenmaal niet … Lees het volledige stuk

Hoe zou het komen dat de Belgische schrijver David van Reybrouck (1971) met zijn recente Huizingalezing in Nederland niet aansloeg, althans niet boven de grond? De organiserende commissie prees zich nog wel zo gelukkig, dat ‘een van de meest toonaangevende intellectuelen van Europa’ de 50ste lezing voor zijn rekening had genomen èn het wilde hebben over kolonisatie. Had Nederland niet  de weg geplaveid voor de black lives matterbeweging in Europa?! 

Misschien ligt de verklaring in het aloude Hollands dédain jegens Vlamingen, zoals dat nog dagelijks te zien is in de ondertiteling van  willekeurige Belgisch uitgesproken Nederlandse zinnen op de televisie. Of in het smeulend misnoegen over Van Reybroucks visie op de ondergang van Nederlands-Indië (Revolusi, 2020). Al kan het natuurlijk ook de pandemie zijn geweest, die in samenwerking met een beurse minister-president de hele natie nu eenmaal constant de gordijnen in jaagt. 

Vooralsnog houd ik het op de Wet van … Lees het volledige stuk

De boodschap dat de wereldbevolking ten onder dreigde te gaan aan haar eigen  exponentiële groei sloeg een halve eeuw geleden in als een bom, althans in bepaalde ‘ontwikkelde’ kringen, maar het duurde twintig jaar voor de eerste serieuze maatregelen werden getroffen om het tij te keren. Nu, dertig jaar later, is de dreiging eerder groter dan kleiner geworden en dringt zich de vraag op of de problemen überhaupt met wortel en tak kunnen worden uitgeroeid. Is wellicht de hang naar meer welvaart in materiële zin, ten koste van wat dan ook, zo ingeprent in ons brein dat we niet verder komen dan kurieren am Symptom?

Het was op het eind van de jaren zestig, de wederopbouw na de tweede wereldoorlog ongeveer voltooid, ruimte voor en behoefte aan nieuwe inzichten, de eerste computers in de aanslag. Een internationale denktank, later beroemd en berucht geworden als de Club van Rome, verzocht … Lees het volledige stuk

Als er een sector is waarin Nederland als moederland zijn koloniale nazaten naar hartenlust heeft laten spartelen en ravotten, is het de toerisme-industrie. Het resultaat was duidelijk zichtbaar bij de staatshervorming van 2010, toen de Nederlandse Antillen als semi-onafhankelijke staat werden ontbonden en de vier grotere eilanden het bos in werden gestuurd met toerisme als enig legaal verdienmodel van betekenis.

Bonaire is een van de vier en hoewel het zich formeel – binnen het publiekrechtelijk kader van het koninkrijk – als openbaar lichaam onderscheidt van de andere drie, die zich land mochten noemen, is er  in economisch opzicht weinig verschil. Al valt gemakkelijk staande te houden dat ‘Europees Nederland’ hier een grotere verantwoordelijkheid draagt dan de andere landen (Curaçao, Aruba en Sint Maarten). En dat het die in de praktijk vaak aan zijn laars lapt. 

Aanvankelijk liep het toerisme in het openbaar lichaam Bonaire (OLB) niet zo hard van stapel … Lees het volledige stuk

Wat kun je als doorsneemens niet allemaal voor je kiezen krijgen tijdens je doorgaans toch tamelijk kort verblijf in dit heelal? Eerst te verstaan krijgen, althans in mijn geval, dat je je leven te danken hebt aan een almachtige Schepper, die je bovendien – via mensen die daarvoor hebben geleerd – laat weten wat je dagelijks moet doen en laten. Vervolgens erachter komen dat het hier meer kommer en kwel is dan rozengeur en maneschijn. Tot de onverbiddelijke T-kruising: of vertrouwen op Degene-die-zorgt-dat-alles-ergens-goed-voor-is of ervan uitgaan dat je zelf ook nog iets hebt in te brengen. 

Mijn vader en moeder hielden elkaar wat dat laatste betreft min of meer in evenwicht en boden hun kinderen voldoende ruimte om eigen wegen te gaan. Misschien wel te veel. Of kon ik werkelijk zelf op mijn elfde al uitmaken dat het opportuun was om het huis uit te gaan?

Het was de allereerste … Lees het volledige stuk