Achtergronden

Hoe zou het komen dat de Belgische schrijver David van Reybrouck (1971) met zijn recente Huizingalezing in Nederland niet aansloeg, althans niet boven de grond? De organiserende commissie prees zich nog wel zo gelukkig, dat ‘een van de meest toonaangevende intellectuelen van Europa’ de 50ste lezing voor zijn rekening had genomen èn het wilde hebben over kolonisatie. Had Nederland niet  de weg geplaveid voor de black lives matterbeweging in Europa?! 

Misschien ligt de verklaring in het aloude Hollands dédain jegens Vlamingen, zoals dat nog dagelijks te zien is in de ondertiteling van  willekeurige Belgisch uitgesproken Nederlandse zinnen op de televisie. Of in het smeulend misnoegen over Van Reybroucks visie op de ondergang van Nederlands-Indië (Revolusi, 2020). Al kan het natuurlijk ook de pandemie zijn geweest, die in samenwerking met een beurse minister-president de hele natie nu eenmaal constant de gordijnen in jaagt. 

Vooralsnog houd ik het op de Wet van … Lees het volledige stuk

De boodschap dat de wereldbevolking ten onder dreigde te gaan aan haar eigen  exponentiële groei sloeg een halve eeuw geleden in als een bom, althans in bepaalde ‘ontwikkelde’ kringen, maar het duurde twintig jaar voor de eerste serieuze maatregelen werden getroffen om het tij te keren. Nu, dertig jaar later, is de dreiging eerder groter dan kleiner geworden en dringt zich de vraag op of de problemen überhaupt met wortel en tak kunnen worden uitgeroeid. Is wellicht de hang naar meer welvaart in materiële zin, ten koste van wat dan ook, zo ingeprent in ons brein dat we niet verder komen dan kurieren am Symptom?

Het was op het eind van de jaren zestig, de wederopbouw na de tweede wereldoorlog ongeveer voltooid, ruimte voor en behoefte aan nieuwe inzichten, de eerste computers in de aanslag. Een internationale denktank, later beroemd en berucht geworden als de Club van Rome, verzocht … Lees het volledige stuk

Als er een sector is waarin Nederland als moederland zijn koloniale nazaten naar hartenlust heeft laten spartelen en ravotten, is het de toerisme-industrie. Het resultaat was duidelijk zichtbaar bij de staatshervorming van 2010, toen de Nederlandse Antillen als semi-onafhankelijke staat werden ontbonden en de vier grotere eilanden het bos in werden gestuurd met toerisme als enig legaal verdienmodel van betekenis.

Bonaire is een van de vier en hoewel het zich formeel – binnen het publiekrechtelijk kader van het koninkrijk – als openbaar lichaam onderscheidt van de andere drie, die zich land mochten noemen, is er  in economisch opzicht weinig verschil. Al valt gemakkelijk staande te houden dat ‘Europees Nederland’ hier een grotere verantwoordelijkheid draagt dan de andere landen (Curaçao, Aruba en Sint Maarten). En dat het die in de praktijk vaak aan zijn laars lapt. 

Aanvankelijk liep het toerisme in het openbaar lichaam Bonaire (OLB) niet zo hard van stapel … Lees het volledige stuk

Wat kun je als doorsneemens niet allemaal voor je kiezen krijgen tijdens je doorgaans toch tamelijk kort verblijf in dit heelal? Eerst te verstaan krijgen, althans in mijn geval, dat je je leven te danken hebt aan een almachtige Schepper, die je bovendien – via mensen die daarvoor hebben geleerd – laat weten wat je dagelijks moet doen en laten. Vervolgens erachter komen dat het hier meer kommer en kwel is dan rozengeur en maneschijn. Tot de onverbiddelijke T-kruising: of vertrouwen op Degene-die-zorgt-dat-alles-ergens-goed-voor-is of ervan uitgaan dat je zelf ook nog iets hebt in te brengen. 

Mijn vader en moeder hielden elkaar wat dat laatste betreft min of meer in evenwicht en boden hun kinderen voldoende ruimte om eigen wegen te gaan. Misschien wel te veel. Of kon ik werkelijk zelf op mijn elfde al uitmaken dat het opportuun was om het huis uit te gaan?

Het was de allereerste … Lees het volledige stuk

“Moeten we concurreren of slaan we de handen in elkaar,” was de retorische vraag die de burgemeester van Antwerpen Bart de Wever onlangs  lanceerde aan het adres van zijn staatkundige noorderburen, in een uitgebreid interview op Trends Talk naar aanleiding van de Belgische nationale feestdag (21 juli). Als Vlaanderen en Nederland zouden samengaan in een confederale staat, zou volgens hem een economie ontstaan die meetelt op wereldniveau.

Echt nieuw was de boodschap niet, want eind juni had hij al in eigen stad vurig gepleit voor een hereniging van de Nederlanden, met Mark Rutte onder zijn gehoor. Maar zijn politieke tegenstanders reageerden als door een wesp gestoken, te meer omdat zijn stellingname samenviel met een watersnood die de hele natie in rouw gedompeld had. De solidariteit door het land heen was overweldigend, hoe haalde hij het in zijn hoofd om juist nu over zoiets te beginnen?

Blijkens het interview was de … Lees het volledige stuk

Nu ik al meer dan twee jaar opnieuw dagelijks bloot sta aan de  nieuwsvoorziening in Europees Nederland – ik ben wel eens trager van begrip geweest – kan ik niet anders dan vaststellen dat het woord ontwikkelingssamenwerking volledig uit de gratie is. Het drong het afgelopen coronajaar langzaam tot me door, zoals wanneer je meeslepend hebt gedroomd en je afvraagt: zit ik echt in the shit, waar ben ik eigenlijk? 

En het had met Sigrid Kaag te maken. Ik wist wel dat ze minister was in het zoveelste kabinet-Rutte, maar moest toch even zoeken van welke partij en met welke opdracht. Van D66, las ik, belast met Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Klaarblijkelijk had ze alle tijd om aan een opmars in de vaderlandse politiek te werken. Dat kon geen toeval zijn.

Decennia lang is ontwikkelingsamenwerking (OS) me even vertrouwd geweest als mijn broekzak. Het woord geraakte een halve eeuw … Lees het volledige stuk

Geboren uit plattelandskinderen die in oorlogstijd hun heil in de stad hadden gezocht, werd ik al vroeg bevangen door een hang naar vèrder gelegen oorden. Bij uitstek de eilanden rond de evenaar, in het uiterste zuiden van Azië tussen Indische en Stille Oceaan. Dagelijks prikkelden die mijn fantasie, op enorme landkaarten in de Sint-Jozefschool aan de Haarlemse Nieuwe Gracht. 

Oom John en tante Mil kwamen daarvandaan. Ze woonden schuin tegenover ons in de straat waar mijn vader een winkel had, en staan in mijn geheugen gegrift vanwege de huiskamer met televisie, waar wij als kinderen op gezette tijden ook mochten aanschuiven. Hij een gewone bleke Hollander, die best streng kon zijn, zij heel bruin, stil en tenger. Hun kinderen waren al groot en zó mooi dat ik mijn ogen er niet van af kon houden. Geen wonder dat The Blue Diamonds later mijn helden werden en ik wel kon huilen … Lees het volledige stuk

Nu jan en alleman naarstig op zoek zijn naar lichtpuntjes in het rampjaar 2020, wijs ik graag op de memoires van de Nederlands oud-minister Jan Pronk over dertig jaar van zijn leven onder de titel: Suriname, van wingewest tot natiestaat. Een verademing temidden van de hedendaagse ketelmuziek van omhooggevallen celebrities dan wel influencers die zich, bang of verongelijkt, beklagen over de dynamiek van de natuur – de pandemie! – of eigenschappen en behoeften van ‘andere’ mensachtigen.  

Als tijdgenoot van de auteur herken ik maar al te goed de kentering die zich de afgelopen halve eeuw heeft voltrokken in de publieke opinie van het ‘westerse’ en meest welvarende deel van de mensheid. Eerst waren we getuige van een soort   wedergeboorte van het drieluik vrijheid-gelijkheid-broederschap in de vorm van de Universele verklaring van de rechten van de mens en tal van daarop gebaseerde supranationale verdragen en instellingen en nu, in … Lees het volledige stuk

Niets vermoedend opende ik de voordeur. Ze keek me recht in het gezicht, van achter het hek. Alsof ze mij in gedachten te voorschijn had geroepen. Achter haar stond een grote zwarte auto. 

“Hier is zijn naam en telefoonnummer,” zei ze even later, toen tot me was doorgedrongen wie ik voor me had. “Hij is er slecht aan toe en heeft behoefte aan gezelschap. Jij zit hier toch ook maar in je eentje te koekeloeren!” 

Aan de telefoon klonk hij aangenaam verrast. Of ik langs kon komen,  want hij kwam nauwelijks de deur uit. Dan kon hij me meer vertellen. Ik had geen idee wat ik moest verwachten, hoewel zijn stem me op een idee bracht. Maar ik wilde niet te vroeg oordelen. 

Een bungalow met een flinke tuin. Goddank geen honden. Nadat ik luid genoeg had geroepen, hoorde ik een stem van ver en zag ik ook een deur … Lees het volledige stuk

Hoe meer welvaart hoe meer afval! 

Ja maar afval moet je zien als grondstof, werpen de profeten van de ‘circulaire economie’ je dan tegen. Zonder dat ze ook maar één moderne samenleving kunnen aanwijzen, waar mensen niet hun eigen natuurlijke omgeving schade toebrengen. Integendeel, zelfs in de ruimte hebben mensachtigen al zoveel rotzooi gedumpt dat de kans op ongelukken steeds groter wordt. 

Terwijl in Europees Nederland – met ruim een halve ton afval per persoon per jaar – van alles is en wordt gedaan om welvaartsresten en -gevolgen te camoufleren, ligt afval hier op Bonaire nog te schitteren in de zon. Op de Ladder van Lansink, genoemd naar een Nederlandse politicus (CDA) op het eind van de jaren zeventig, waarmee de mogelijke vormen van afvalbeheer en -verwerking naar effectiviteit worden gerangschikt, bungelt het eiland dan ook helemaal onderaan. 

Daar staat namelijk storten en dan krijg je als bewoner direct de … Lees het volledige stuk